 |
 |  |
|
Ken Wilber Του Πυγμαλίωνα Καρατζά Όπως είπαμε και στο προηγούμενο τεύχος θα ακολουθήσουν μια σειρά από άρθρα πάνω στον Ken Wilber. Τα έχουμε χωρίσει στα εξής μέρη: 1ο Μέρος: Εισαγωγικά πάνω στο έργο του. 2ο Μέρος: Τα τέσσερα ανώτερα επίπεδα της συνειδητότητας. 3ο Μέρος: Θεραπεία & πνευματικότητα στην ζωή και τον θάνατο της Treya Killam Wilber. 4ο Μέρος: Μια ολοκληρωμένη θεώρηση του κόσμου. 5ο Μέρος: Μεθοδολογικός πλουραλισμός στην θρησκειολογία. Σε αυτό το τεύχος παρουσιάζουμε το 1ο μέρος. Εισαγωγικά πάνω στο έργο του Ken Wilber Του Πυγμαλίων Καρατζά, 10.07.03 1. Ποια η ουσία της ολοκληρωμένης προσέγγισης του Wilber? (Προσαρμογή από την εισαγωγή του Jack Crittenden, ακαδημαϊκού, πάνω στην προσφορά του έργου του Wilber) «Η ολοκληρωτική προσέγγιση της φιλοσοφίας του Wilber δεν κάνει τίποτε λιγότερο από το να προσφέρει μια συνεκτική αφομοίωση ουσιαστικά όλων των κλάδων της ανθρώπινης γνώσης. Πιστεύετε πως είναι μεγαλεπήβολος ισχυρισμός? Δείτε και μόνη σας: Η θεωρία του Wilber παρέχει ένα συνεκτικό όραμα που παντρεύει τις αλήθειες και τους ισχυρισμούς από κλάδους όπως: η φυσική και η βιολογία, οι οικο-επιστήμες, η θεωρία του χάους και οι επιστήμες συστημάτων, η ιατρική, η νεύρο-φυσιολογία και η βιοχημεία, οι τέχνες, η ποίηση και η αισθητική γενικά, η αναπτυξιακή ψυχολογία και το φάσμα των ψυχοθεραπευτικών μεθόδων από τον Φρόιντ στον Γιούνγκ, τον Πιαζέ και τον Κέγκαν, τους μεγάλους πνευματικούς θεωρητικούς από τον Πλάτωνα και τον Πλωτίνο της δύσης μέχρι τον Σανκάρα και τον Ναγκαρζούνα της ανατολής, τους μοντερνιστές από τον Καρτέσιο, τον Λοκ και τον Καντ, τους ιδεαλιστές από τον Σέλλινγκ στον Χέγκελ, τους μεταμοντερνιστές από τον Φουκώ και τον Ντεριντά μέχρι τον Τάιλορ και τον Χάμπερμας, την κύρια ερμηνευτική παράδοση- Ντίλθεϊ, Χέϊντεγκερ, Γκάνταμερ, τους θεωρητικούς κοινωνικών συστημάτων από τον Κόμπτ και τον Μαρξ στον Πάρσονς και τον Λούχμαν, τις διαλογιστικές και μυστικιστικές σχολές των μεγάλων πνευματικών παραδόσεων ανατολής και δύσης και την συγκριτική θρησκειολογία των σημαντικότερες παγκόσμιων θρησκειών, την ανθρωπολογία και μυθολογία, τον κονστρουκτιβισμό και την αποδόμηση, την φαινομενολογία και την θεωρία των επιστημών. Και όλα αυτά είναι απλά ένα δείγμα! Η προσέγγιση του Wilber προσπαθεί να τιμήσει, να σεβαστεί και να συμπεριλάβει περισσότερη αλήθεια από οποιοδήποτε άλλο σύστημα στην ιστορία. Πως και έτσι? Ποια είναι η μέθοδός του? Δουλεύοντας πάνω σε κάθε κλάδο, απλά κάνει πίσω σε τέτοιο βαθμό γενίκευσης ώστε οι διάφορες αντικρουόμενες πλευρές να συμφωνούν μεταξύ τους. Πάρτε για παράδειγμα τις θρησκευτικές παραδόσεις: Συμφωνούν όλες πως ο Χριστός είναι ο Θεός? Όχι. Επομένως πρέπει να πάμε πιο πίσω στην γενίκευσή μας. Συμφωνούν όλες πως υπάρχει Θεός? Αυτό εξαρτάται από την έννοια του ‘Θεού’. Συμφωνούν όλες, αν ως ‘Θεό’ εννοούμε ένα Πνεύμα το οποίο είναι με όλους τους τρόπους αχαρακτήριστο- από την Βουδιστική ‘Κενότητα’ στο Ιουδαϊκό ‘Μυστήριο του Θείου’ στο Χριστιανικό ‘Σύννεφο της Άγνοιας’? Ναι, αυτό δουλεύει σαν μια γενίκευση- και αυτό ο Wilber το ονομάζει ‘κατευθυντήρια γενίκευση’ ή ‘ισχυρό συμπέρασμα’. Παρομοίως προσεγγίζει και όλους τους άλλους κλάδους της ανθρώπινης ύπαρξης. Δεν θα πρέπει να ανησυχούμε για το αν οι κλάδοι μεταξύ τους συμφωνούν με τις γενικεύσεις των άλλων κλάδων, για παράδειγμα μην ανησυχείτε αν οι εμπειριστές δεν συμφωνούν με τις θρησκείες. Σημασία σε αυτό το σημείο έχει να συμφωνούν όλες οι υπάρχουσες θέσεις εντός του κλάδου για την γενίκευση που αφορά τον δικό τους τομέα. Με άλλα λόγια συλλέγουμε τα γενικευμένα συμπεράσματα από όλους τους κλάδους δεχόμενοι πως όλοι έχουν κάποια σημαντική, έστω και μερική αλήθεια να πουν. Αυτό είναι το πρώτο βήμα του Wilber στο ολοκληρωτικό του μοντέλο- θα μπορούσαμε να πούμε ένα είδος φαινομενολογίας ολόκληρης της ανθρώπινης γνώσης. Ας υποθέσουμε για ένα λεπτό πως όλες ισχύουν και είναι αληθείς. Σε αυτό το σημείο βλέπουμε ξεκάθαρα πως η προσέγγιση του Wilber δεν είναι επιφανειακός εκλεκτικισμός αλλά ένα συστηματικό όραμα να αγκαλιάσει και σέβεται τα πάντα. Το επόμενο ερώτημα που θέτει ο Wilber είναι: ποιο θα ήταν ένα συνεκτικό σύστημα-μοντέλο που θα μπορούσε πραγματικά να συμπεριλάβει τον μεγαλύτερο αριθμό αυτών των αληθειών? Η γενική ιδέα είναι αρκετά σαφής: δεν έχει σημασία ποιος θεωρητικός είναι σωστός και ποιος λάθος, ο Wilber δέχεται πως όλοι είναι σωστοί, μερικός, αλλά σωστοί! Χαρακτηριστικά λέει ο ίδιος «Δεν πιστεύω πως ο ανθρώπινος νους είναι ικανός να κάνει 100% λάθος» και αστειευόμενος συμπληρώνει «κανείς δεν είναι τόσο έξυπνος που να κάνει λάθος συνέχεια». Έτσι αυτό που τον ενδιαφέρει είναι να βρει ένα σύστημα να ταιριάξουν όλες αυτές οι μερικές αλήθειες, πώς να τις αφομοιώσει όλες μαζί σε ένα ενοποιητικό μοντέλο και όχι να επιλέξει μια που φαίνεται πιο σωστή από μια άλλη όποια κι αν είναι τα κριτήρια. Το τρίτο βήμα της προσέγγισης του Wilber είναι να χρησιμοποιήσει αυτό το σύστημα που μόλις στοιχειοθέτησε και να αναπτύξει και να εφαρμόσει μια κριτική θεωρία πάνω στον κάθε κλάδο (εδώ είναι που αρχίζει να φαίνεται η ανεπάρκεια του κάθε μεμονωμένου κλάδου και έχει δεχθεί μια επίθεση από διάφορους θεωρητικούς διότι νομίζουν πως τους καταρρίπτει τις θεωρίες). Το μεγαλύτερο μέρος λοιπόν της αρνητικής κριτικής που έχει δεχθεί αυτή η θεωρία του Wilber έχει περισσότερο να κάνει με τους ισχυρογνώμονες από τον άλφα κλάδο που απλά δεν θέλουν να δεχθούν πως οι αλήθειες των άλλων κλάδων είναι τόσο σημαντικές όσο οι δικές τους. Οι υποστηριχτές του Φρόιντ για παράδειγμα ποτέ δεν είπαν πως ο Wilber δεν έχει κατανοήσει σωστά τον Φρόιντ ή πως αυτά που έγραψε γι’ αυτόν δεν τον αντιπροσωπεύουν, απλά λένε πως δεν θα έπρεπε να συμπεριλάβουμε τον μυστικισμό. Και ούτ’ ο καθεξής. Με άλλα λόγια η επίθεση έκρυβε πάντα την εξής νοοτροπία: πως τολμάς να πεις πως ο κλάδος μου δεν είναι ο μοναδικός αληθινός κλάδος! Άσχετα με το τι θα δείξει το μέλλον για το κατά πόσο το μοντέλο αυτό του Wilber είναι αληθές ή όχι, αυτά που παίζονται εδώ είναι τεράστια παιχνίδια. Πάντως ο ίδιος για να χαλαρώσει τους τόνους συμπληρώνει πως “ο κόσμος δεν θα έπρεπε να τα παίρνει όλα αυτά πολύ σοβαρά, άλλωστε πρόκειται μόνο για κατευθυντήριες γενικεύσεις που αφήνουν όλο τον χώρο για να γεμίσει ο καθένας τις λεπτομέρειες με όποιον τρόπο θέλει.” Το ολοκληρωτικό μοντέλο δεν περιορίζει κανέναν, απλά προσπαθεί να δώσει τις πιο αληθινές κατευθυντήριες γραμμές και το κριτικό πνεύμα σε όλους μας να βλέπουμε που είμαστε ελλιπείς και αποσπασματικοί. Δεν προσπαθεί να θωρακίσει ιδεολογικά την γνώση, αντίθετα προσπαθεί να δείξει πως υπάρχει πολύ περισσότερος χώρος στον κόσμο από ότι πιστεύαμε. Είναι σίγουρα επίπονο αυτό που μας υποδεικνύει η θεωρία του Wilber: όλοι γνωρίζουμε το πάθος, και μερικές φορές το τραύμα, του να προσπαθούμε να δούμε το πώς τα κομμάτια της προσωπικής μας ζωής ταιριάζουν μεταξύ τους αλλά και με το ευρύτερο σύνολο, ανθρώπινο και κοσμικό. Σε αυτή ακριβώς την προσπάθεια θέλει να βοηθήσει με αυτόν τον τρόπο και ο Wilber, προτείνοντας μερικούς από τους πολλούς τρόπους που συνδέουν όλα τα κομμάτια της δικιάς μας ζωής, του κόσμου μέσα στον οποίο ζούμε και του πνεύματος το οποίο έχουμε όλοι μέσα μας. Προσφέρει μια προσέγγιση που συνθέτει και ενώνει τα καλύτερα της αρχαίας σοφίας με τα καλύτερα της σύγχρονης γνώσης και επιτευγμάτων. Μία εκδοχή ενός ολοκληρωτικού χάρτη- οδηγού στα μυστικά και μυστήρια της ζωής- βιολογικά, κοινωνικά, πολιτισμικά και πνευματικά. Μέσα από την πραγματικά εκπληκτική δουλειά του μας δίνει παρότρυνση να συνεχίσουμε το ταξίδι αυτό προς την πραγμάτωση το οποίο κανείς δεν μπορεί ούτος ή άλλως να αποφύγει αλλά λίγοι μπορούν πλήρως να κατανοήσουν.» 2. Το χρονικό του συγγραφικού έργου Ο Wilber γεννήθηκε στην Νεμπράσκα το 1949, σπούδασε 2 χρόνια ιατρική και μετά συνέχισε και τελείωσε βιοχημεία (1967-1971). Η ανεξάρτητη και προσωπική μελέτη του επικεντρωνόταν στους κλάδους της ψυχολογίας, των παγκόσμιων πνευματικών παραδόσεων, της συγκριτικής θρησκειολογίας, μυθολογίας, ανθρωπολογίας, κ.α. Είχε αρχίσει και συστηματική πρακτική στο Ζεν και άλλες διαλογιστικές τεχνικές. Σε ηλικία 23 χρόνων έγραψε το πρώτο του βιβλίο με τίτλο ‘The spectrum of consciousness’ συνθέτοντας όλο το υλικό που μελετούσε και βίωνε εκείνα τα χρόνια το οποίο πήρε πολύ καλές κριτικές και η υπερπροσωπική κοινότητα το δέχθηκε με ενθουσιασμό. Στα επόμενα 5 χρόνια (1972-77) θα γράψει άλλα 5 βιβλία διευρύνοντας και εξελίσσοντας το πεδίο της μελέτης του. Το ‘No Boundary’ είναι μια σύνοψη του πρώτου βιβλίου με πιο αφηγηματικό ύφος (αντί του δοκιμιακού που είχε το Φάσμα) και με έμφαση στις ανώτερες διαστάσεις του φάσματος, τις πνευματικές. Το ‘Σχέδιο Άτμαν’ διαπραγματεύεται την οντογένεση από την υπερπροσωπική σκοπιά ενώ το ‘Επέκεινα της Εδέμ’ την φυλογένεση από την ίδια σκοπιά. Το ‘Sociable God’ κάνει μια διείσδυση στην ιστορία των θρησκειών ανά τους αιώνες και στην σύγχρονη εποχή από την κοινωνιολογική πλευρά, ενώ το ‘Eye to Eye’ ξεδιπλώνει την αναζήτηση της εποχής μας για το νέο υποδειγματικό μοντέλο ενσωμάτωσης των επιστημών με τις θρησκείες. To ’81 γίνεται συντάκτης του περιοδικού ‘ReVision’ (επιστημονική επιθεώρηση) μαζί με τον ακαδημαϊκό Jack Crittenden. Στην επιθεώρηση αυτή θα επιμεληθούν άρθρα από πολλούς γνωστούς επιστήμονες όλων των ειδικοτήτων και θα γράψουν και οι ίδιοι αρκετά αναλύοντας τις διάφορες πλευρές της υπερπροσωπικής ψυχολογίας. Εκείνον τον καιρό θα γράψει το ‘Holographic paradigm’. Αυτό το έργο του μαζί με το ‘Quantum questions’ που εκδόθηκε το ’83 εξερευνά τις τελευταίες εξελίξεις στην επιστήμη και την μυστικιστική πλευρά των μεγάλων φυσικών του αιώνα μας. Το ’83 είναι και η χρονιά που κάνει την πρώτη του στροφή πέρα από τις θεωρίες της υπερπροσωπικής ψυχολογίας. Στο τέλος του ’83 γνώρισε και παντρεύτηκε την Treya Killam (την δεύτερη γυναίκα του ύστερα από έναν προηγούμενο γάμο 9 χρόνων). Λίγες ημέρες αφού παντρεύτηκαν η γυναίκα του θα διαγνωστεί με καρκίνο στον μαστό και από εκείνη την στιγμή θα ξεκινήσει μια 5ετής μάχη του ζευγαριού με την ανίατη αρρώστια. Τα πολύ δύσκολα αυτά χρόνια ο Wilber, ακολουθώντας την επιθυμία της γυναίκας του, τα περιέγραψε σε ένα βιβλίο που επιμελήθηκε και έκδωσε το 1991 με τίτλο ‘Grace & Grit’. Είναι το πιο προσωπικό και πιο συναισθηματικό βιβλίο που έχει γράψει για το οποίο δέχτηκε και την μεγαλύτερη ανταπόκριση κυρίως από τους χιλιάδες ανθρώπους που συμπάσχουν και από την πλευρά των ασθενών αλλά και από την λεπτή θέση των ατόμων υποστήριξης. Το ’84 έγραψε το βιβλίο ‘Transformations of consciousness’ που αναλύει τις συμβατικές και διαλογιστικές διαστάσεις της ανάπτυξης της ανθρώπινης συνείδησης σε συνεργασία με τους Jack Engler και Daniel P. Brown, καταξιωμένους καθηγητές του Χάρβαρντ στον τομέα Ανατολικής-Δυτικής ψυχολογίας. Αυτό το έργο είχε μεγάλη απήχηση εντός και εκτός της ψυχολογικής και πνευματικής κοινότητας και οι New York Times έγραψαν την εξής κριτική «στο βιβλίο αυτό βρίσκουμε την πιο σημαντική και πιο προχωρημένη σύνθεση Δυτικών και Ανατολικών σχολών ψυχολογίας που έχει γραφτεί ως τις μέρες μας». Πάνω στο θέμα του βιβλίου ‘Transformations of consciousness’ ο Wilber θα γράψει και το ‘Spiritual choices’ στο οποίο συζητάει εκτενέστερα το πρόβλημα αναγνώρισης αυθεντικών εσωτερικών δρόμων. Από το ’91 και για τρία χρόνια θα μπει σε μια περίοδο απομόνωσης και εντατικής προσωπικής πνευματικής πρακτικής. Έζησε πραγματικά σαν ερημίτης αφοσιωμένος στις μεταμορφωτικές πρακτικές και στην μελέτη και συγγραφή του μεγάλου του έργου ‘Sex, ecology and spirituality’. Αυτό θα θεωρηθεί και το αποκορύφωμα της μέχρι τότε φιλοσοφικής τους σκέψης και θα αγκαλιάσει όλους τους σημαντικότερους κλάδους της ανθρώπινης ύπαρξης. Το σχέδιο του είναι να συμπληρωθεί ως τριλογία, την οποία και ονόμασε ‘η τριλογία του Κόσμου’. Αρχικά είχε προγραμματίσει να εκδώσει το κάθε μέρος με διαφορά δέκα περίπου χρόνια ώστε να αφήσει αυτό το χρονικό διάστημα για να συμπεριλάβει δημιουργικά την κριτική και την ανάδραση του κάθε μέρους και να την αφομοιώσει στο επόμενο. Το ’02 όπως θα δούμε έκδωσε το δεύτερο μέρος με τον τίτλο ‘Boomeritis’ και αυτόν τον καιρό (02-03) δουλεύει το τρίτο. Τον επόμενο χρόνο, το ’96, θα γράψει μια πιο σύντομη και προσιτή στο ευρύ κοινό έκδοση του SES με τίτλο ‘A brief history of everything’. Τον επόμενο χρόνο, το ’97, θα γράψει ακόμα ένα από τα σημαντικά έργα του, το ‘Eye of Spirit’, στο οποίο αρχίζει πλέον να μεταμορφώνει την μελέτη του από αναλυτική και ερμηνευτική σε ένα όραμα που σύντομα θα γίνει το θεωρητικό πλαίσιο για το Ινστιτούτο Ίντεγκραλ (ΙΙ) που θα ιδρύσει επίσημα αυτά τα χρόνια. Το καλοκαίρι του ’97 μια ομάδα φιλάνθρωπων πλησιάζει τον Wilber και του προσέφερε μια σημαντική οικονομική βοήθεια για να ξεκινήσει έναν οργανισμό ή ινστιτούτο το οποίο θα προχωρούσε σε περισσότερο ολοκληρωμένες και συμπεριληπτικές προσεγγίσεις στα πολύπλοκα προβλήματα του κόσμου. Ο Wilber θα καλέσει 400 από τους κορυφαίους ολοκληρωμένους στοχαστές σε μια σειρά από συναντήσεις. Με την συνεισφορά οικονομικής βοήθειας και από άλλους επιχειρηματίες που ενθουσιάστηκαν με το όραμα και τις προεκτάσεις του αλλά και την ενεργή συμμετοχή του μεγάλου αυτού αριθμού επαγγελματιών από όλους τους κλάδους, ξεκίνησε το ΙΙ. Τον ίδιο χρόνο θα κρατήσει ημερολογιακές σημειώσεις από την καθημερινή του ζωή, σκέψη και πρακτική- μετά από αίτηση πολλών αναγνωστών του- και θα γράψει το αυτοβιογραφικό ‘One Taste’, το οποίο δεν είναι μια βιογραφία εφ’ όλης της ύλης αλλά περισσότερο το απλό ‘μοίρασμα’ με το αναγνωστικό κοινό του των προσωπικών του σκέψεων και πρακτικών. Μπορούμε να διακρίνουμε τέσσερις θεματικές: κάποιες πληροφορίες από την προσωπική του ζωή, τις σκέψεις του σχετικά με το θεωρητικό και συγγραφικό του έργο, τις πνευματικές του πρακτικές, και τέλος τις επαφές του και την σχέση του με την υπερπροσωπική κοινότητα στην Αμερική. Το βιβλίο με τίτλο ‘The marriage of sense and soul’ εκδόθηκε το ‘98 από έναν από τους πιο κεντρικούς εκδοτικούς οίκους της Αμερικής και πήρε εξαιρετικές κριτικές και αποδοχή από το ευρύτερο κοινό καθώς και από εξέχοντα πρόσωπα της πολιτικής και των ακαδημαϊκών. Επίσης αυτά τα χρόνια θα επιμεληθεί την έκδοση των συλλογικών του έργων σε 9 τόμους και έτσι γίνεται ο μοναδικός θεωρητικός της ψυχολογίας και φιλόσοφος του οποίου τα συλλογικά έργα εκδίδονται εν ζωή. Θα προσθέσει εκτενείς εισαγωγές στο κάθε έργο του στις οποίες φαίνεται μια εκπληκτική συνέχεια και συνοχή σε όλη την πορεία και εξέλιξη της φιλοσοφίας του μέχρι σήμερα, θα προσθέσει τα πολυάριθμα άρθρα και συνεντεύξεις που έχει γράψει και δώσει αυτά τα χρόνια και θα χωρίσει το έργο του σε τέσσερις γενικές φάσεις. Ένας από τους τόμους είναι ένα νέο βιβλίο με τίτλο ‘Integral psychology’ ως το μανιφέστο για το πέρασμα από την υπερπροσωπική ψυχολογία στην ολοκληρωμένη. Το 2000 λοιπόν με την αναγγελία της ίδρυσης του Integral Institute εκδίδει και το βιβλίο ‘A brief theory of everything’ στο οποίο αναπτύσσει το ολοκληρωμένο όραμά του για την επιστήμη, την πνευματικότητα, την πολιτική και τις επιχειρήσεις. Τέλος να πούμε για την συνέχεια της τριλογίας την οποία δουλεύει τα τελευταία χρόνια. Το αρχικό υλικό που προόριζε για τρίτο μέρος, το οποίο είχε ήδη συλλάβει και γράψει, το ανασύνταξε και μέρος αυτού εξέδωσε ως μυθιστόρημα την άνοιξη του ’02 με τίτλο ‘Boomeritis’ (‘μπουμερίτιδα’- η παθολογία της γενιάς των μπούμερς) και το υπόλοιπο μέρος που είναι πιο ‘τεχνικό’ και θεωρητικό το έχει αναρτήσει στην ιστοσελίδα του εκδοτικού οίκου στο διαδίκτυο ως παράπλευρες σημειώσεις και εκτενής υποσημειώσεις (Boomeritis sidebars και endnotes στο wilber.shambhala.com). Στο δεύτερο μέρος εργάζεται αυτόν τον καιρό. Ο ίδιος με την έκδοση των συλλογικών του έργων χωρίσει την δουλειά του σε τέσσερις περιόδους. Περίοδος πρώτη (1977-1979), την οποία ο ίδιος χαρακτηρίζει ως ‘ρομαντική-Jungian’. Όπως πολλούς ρομαντικούς φιλοσόφους και ψυχολόγους που ακολουθούν τον Jung, θεωρεί την πνευματική άνοδο ως πλήρης ή μερική επιστροφή σε μία κατάσταση που υπήρξε στο παρελθόν, αλλά που έχει χαθεί κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ανάπτυξης, όπως στην πολιτιστική ιστορία του ανθρώπου. Περίοδος δεύτερη (1980-1982), στην οποία μετατοπίζεται στην αναπτυξιακή ψυχολογία ως ευρύτερο πλαίσιο για να ενσωματώσει την ανατολική και δυτική ψυχολογία. Την πνευματική ανάπτυξη τώρα την θεωρεί ως κάτι που έρχεται αφού μεγαλώσουμε. Με άλλα λόγια, δεν έχουμε χάσει το Θεό, εξελισσόμαστε μέσα σε αυτόν, με μια βαθμιαία διαδικασία της ανάπτυξης. Περίοδος τρίτη (1983-1987), στην οποία με το πέρασμα του χρόνου ραφινάρει το μοντέλο ανάπτυξης. Η ανάπτυξη δεν γίνεται κατανοητή πλέον ως μια ομοιογενής διαδικασία, στην οποία ο εαυτός περνά μέσω διάφορων σταδίων αντίστοιχα, αλλά ως μια σύνθετη διαδικασία, που αποτελείται από πολλές ‘γραμμές’ (ανεξάρτητες πορείες) ανάπτυξης (γνωστικές, συναισθηματικές, κοινωνικές, πνευματικές, κλπ.) και ο εαυτός πρέπει κάπως να διατηρήσει μια λεπτή ισορροπία μεταξύ αυτών των γραμμών. Στα έτη 1987-1995 δεν δημοσιεύει πολλά, λόγω της τραγωδίας που βρίσκει την σύζυγός του. Αυτή η περίοδος εξιστορείται στο βιβλίο ‘Grace and Grit’. Περίοδος τέταρτη (1995- παρόν), στην οποία προσθέτει την κοινωνικό-πολιτισμική διάσταση στο μοντέλο της προσωπικής ανάπτυξης και δίνει περισσότερο προσοχή στις νευρολογικές διαδικασίας που σχετίζονται με την συνειδητότητα. Με την εικόνα των τεσσάρων τεταρτημορίων (προθεσιακό, νευρολογικό, πολιτισμικό, και κοινωνικό-οικονομικό) δείχνει την αλληλεξάρτηση αυτών των διαστάσεων και την μονόπλευρη άποψη που διακατέχει την κάθε μία από αυτές ξεχωριστά καθώς και την αμφισβήτηση την ισχύς των υπολοίπων. Σε μία συνέντευξη που έδωσε περιγράφει το καθημερινό του πρόγραμμα: Ξυπνά κατά τις 3 με 4 το πρωί, διαλογίζεται για 2 ώρες και βρίσκεται στο γραφείο του κατά τις 5 με 6, όπου μελετά μέχρι τις 2 το μεσημέρι περίπου. Έπειτα κάνει γυμναστική για μία ώρα (σηκώνει βάρη). 3 με 5 διεκπεραιώνει τις διάφορες καθημερινές δουλειές. Το απόγευμα ή θα συναντήσει φίλους ή θα επικοινωνήσει με τους φίλους-μέλη του Ινστιτούτου ανά την Αμερική, ή θα διαβάσει. Κοιμάται γύρω τις 10. Αυτό το πρόγραμμα ακολουθεί κυρίως όταν κάνει έρευνα για το επόμενο βιβλίο του, που κρατά συνήθως ένα χρόνο. Διαβάζει 2 με 4 βιβλία την ημέρα (μερικά φυλλομετρώντας τα γρήγορα και άλλα διαβάζοντάς τα προσεκτικά 2 και 3 φορές) κρατώντας σημειώσεις. Περνούν έτσι 8-10 μήνες μελετώντας εκατοντάδες βιβλία και το έργο που σκοπεύει να γράψει αρχίζει και διαμορφώνεται στο μυαλό του σχεδόν ολόκληρο. Όταν όμως ξεκινά η περίοδος της συγγραφής, ο ρυθμός αλλάζει δραματικά. Είναι μια πολύ έντονη και εξαντλητική περίοδος όπου γράφει σχεδόν ασταμάτητα για 10 με 15 ώρες την ημέρα, αναβάλλοντας γι’ αυτό το διάστημα τις περισσότερες από τις άλλες ασχολίες. Μπαίνει σε μια ασυνήθιστη διάσταση εκπληκτικής διανοητικής εγρήγορσης, κάτι που έχει χαρακτηριστεί ως ‘δημιουργικό-εργασιακό σατόρι’. Εξομολογείται χαρακτηριστικά πως η ταχύτητα που ο νους του επεξεργάζεται τις πληροφορίες είναι τρομακτική ακόμα και για τον ίδιο ο οποίος παρατηρεί αυτή την διαδικασία να συμβαίνει στον εαυτό του κατά κάποιο τρόπο ολοκληρωτικά αφοσιωμένος αλλά ταυτόχρονα και αποστασιοποιημένα. Συνήθως σε 1 με 2 μήνες έχει τελειώσει την συγγραφή του χειρόγραφου (ένα από τα βιβλία του το ξεκίνησε Παρασκευή και Δευτέρα πρωί το είχε τελειώσει!). Με το τέλος της συγγραφής φυσικά αρχίζει η πιο αργή διαδικασία της επιμέλειας του κειμένου από τον ίδιο και σε επαφή με τον εκδότη του. Τα περισσότερα έργα του έχουν εκδοθεί από τον οίκο Shambhala Publishers και τον προσωπικό του φίλο Sam Bercholz, που θεωρείτε στην Αμερική από τους καλύτερους οίκους πάνω σε θέματα ανατολικών πνευματικών, φιλοσοφικών, και θρησκευτικών παραδόσεων καθώς και σε πρωτοπόρους δυτικούς στοχαστές, ψυχοθεραπευτές, μελετητές σε θέματα υπερπροσωπικής ψυχολογίας. Το εξαιρετικά ενδιαφέρον σημείο εδώ είναι πως εκτός από την κλασσική διαδικασία έκδοσης για τις περισσότερες θεωρίες και θέματα που αναλύει και αναπτύσσει συμβουλεύεται μια πληθώρα ειδικών από όλους τους τομείς που αγγίζει το θέμα του με συνεχής επικοινωνία, διάλογο και ανάδραση. Η επιθεώρηση που δέχεται το έργο του από την ευρύτερη επιστημονική και ακαδημαϊκή κοινότητα γίνεται μέρος της μελέτης και της εξήγησης του επόμενου και με αυτόν τον τρόπο εξελίσσει και βελτιώνει συνεχώς την σκέψη του και τις θεωρίες του, αφομοιώνοντας και συμπεριλαμβάνοντας όλο και περισσότερα στοιχεία και πλευρές των θεμάτων που διαπραγματεύεται. 3. Η φιλοσοφία και το ινστιτούτου Αν δούμε το έργο του συνολικά παρατηρούμε πως το κάθε βιβλίο είναι μια διείσδυση και διεξοδική μελέτη ενός τμήματος του ευρύτερου ολοκληρωμένου μοντέλου. Tα βιβλία ‘Spectrum of consciousness’ και ‘Atman project’ αναφέρονται στο πάνω-δεξί τεταρτημόριο (ατομική συνειδητότητα) ενώ τα βιβλία ‘Up from Η άποψη του Wilber για τον κόσμο είναι πολύ διαφορετική από αυτή των φυσικών επιστημών οι οποίοι βλέπουν την ύλη ως το μόνο αληθινά πραγματικό. Για να δώσει χώρο και στις άλλες διαστάσεις της πραγματικότητας ο Wilber υιοθέτησε τον Πυθαγόρειο όρο του κόσμου (στα αγγλικά η λέξη ‘κόσμος’ γράφεται ‘cosmos’ και ο Wilber για να ξεχωρίσει την δικιά του έννοια του όρου χρησιμοποιεί το ελληνικό ‘κ’ ως αρχικό και κεφαλαίο, δηλ. ‘Kosmos’ για να υποδηλώνει και την αναφορά στην αρχαία ελληνική καταγωγή). Εκεί όπου στην σύγχρονη εποχή με την έννοια κόσμος ορίζεται η φυσική πραγματικότητα (η οποία δηλώνει την φυσική ως την μόνη τέλεια-αλάθητη και αληθινή επιστήμη), η έννοια Κόσμος αναφέρεται στην παραδοσιακή, αρχαία προ-μοντέρνων επιστημών θεώρηση του σύμπαντος η οποία δεν αναγνώριζε μόνο των φυσική πραγματικότητα αλλά και την ύπαρξη, την ζωή, την διανόηση, την ψυχή και το πνεύμα. Αυτή η θεώρηση μας προσφέρει μια χαρτογράφηση του ίδιου μας του εσωτερικού κόσμου, του κόσμου εκείνου που ποτέ δεν μπορεί να προσεγγιστεί από τις φυσικές αισθήσεις. Τα τελευταία αυτά χρόνια, από το 96 ως το 2000, κάνει μία στροφή στο ύφος του και πλέον γράφει έχοντας στο νου του όχι μόνο την υπερπροσωπική κοινότητα (και γενικότερα την εναλλακτική counterculture) αλλά το ευρύ ‘συμβατικό’ κοινό με την πρόθεση να τον βοηθήσει να προχωρήσει στο μετα-συμβατικό στάδιο της εξέλιξης αντί της οπισθοδρόμησης στον νέο-εποχιακό προ-συμβατικό ναρκισσι
|
| Powered by © e4U e4u.gr 1997-2008 |